Con người cần ngủ để tồn tại. Giấc ngủ cho phép cơ thể bạn tự hồi phục và thực hiện các chức năng sinh học cần thiết. Người lớn cần ngủ khoảng 7 đến 8 tiếng mỗi đêm. Nhưng đôi khi, các yếu tố công việc và lối sống có thể làm gián đoạn khả năng ngủ của bạn.
Khi bạn ngủ ít hơn mức cần thiết hoặc hoàn toàn không ngủ, đó được gọi là thiếu ngủ.
Đối với hầu hết mọi người, tình trạng thiếu ngủ trong thời gian ngắn không phải là lý do đáng lo ngại. Nhưng tình trạng thiếu ngủ thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Thiếu ngủ có thể dẫn đến chức năng nhận thức kém, tăng viêm và giảm chức năng miễn dịch. Nếu tình trạng thiếu ngủ tiếp tục diễn ra, nó có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Nói chung, có 5 giai đoạn thiếu ngủ. Các giai đoạn thường được chia theo số giờ bạn mất ngủ. Các triệu chứng sẽ ngày càng tệ hơn khi bạn thức lâu.
Dưới đây là những gì có thể xảy ra với cơ thể bạn khi thiếu ngủ:
Giai Đoạn 1: Sau 24 Giờ
Nếu bạn chưa ngủ trong 24 giờ, nó cũng sẽ không gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và bị cạn năng lượng.
Theo Nguồn tin cậy của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), tình trạng thiếu ngủ 24 giờ cũng giống như việc bạn có nồng độ cồn trong máu là 0,10%. Đó là mức cao hơn giới hạn cho phép lái xe.
Thức trong 24 giờ có thể gây ra các triệu chứng như:
- buồn ngủ
- cáu gắt
- tinh thần căng thẳng
- suy giảm khả năng tập trung
- mệt mỏi
- tăng nguy cơ mắc sai lầm hoặc tai nạn
- thèm ăn
- đôi mắt sưng húp
- quầng thâm mắt
Giai Đoạn 2: Sau 36 Giờ
Khi bạn bỏ lỡ giấc ngủ 36 giờ, các triệu chứng của bạn trở nên dữ dội hơn. Bạn sẽ rất muốn ngủ. Bạn có thể bắt đầu có những giấc ngủ ngắn mà không nhận ra. Một giấc ngủ nhỏ thường kéo dài đến 30 giây.
Các bộ phận khác nhau của bộ não sẽ gặp khó khăn khi giao tiếp với nhau. Điều này làm suy giảm nghiêm trọng hiệu suất nhận thức của bạn, gây ra các triệu chứng như:
- suy giảm trí nhớ
- khó thu nạp thông tin mới
- thay đổi hành vi
- ra quyết định kém
- khó xử lý các tín hiệu
- thời gian phản ứng chậm
- dễ mắc lỗi
Bạn cũng có nhiều khả năng gặp phải các hiệu ứng vật lý như:
- đói bụng
- tăng khả năng viêm nhiễm
- suy giảm chức năng miễn dịch
- cảm thấy vô cùng mệt mỏi
Giai Đoạn 3: Sau 48 Giờ
Thiếu ngủ trong 48 giờ được gọi là thiếu ngủ cực độ. Tại thời điểm này, việc tỉnh táo vô cùng khó nhọc. Bạn thậm chí có thể bắt đầu bị ảo giác. Điều này xảy ra khi bạn nhìn, nghe hoặc cảm thấy những thứ không thực sự có ở đó.
Các ảnh hưởng khác bao gồm:
- sự lo lắng
- mức độ căng thẳng cao
- dễ bực bội với mọi thứ
- rất mệt mỏi
Giai Đoạn 4: Không Ngủ Trong 72 Giờ
Sau 3 ngày mất ngủ, cơn thèm ngủ của bạn sẽ trở nên tồi tệ hơn. Bạn có thể trải qua những giấc ngủ nhỏ ngắt quãng với tần suất thường xuyên hơn, lâu hơn.
Việc thiếu ngủ sẽ làm suy giảm khả năng nhận thức của bạn một cách đáng kể. Ảo giác của bạn có thể trở nên phức tạp hơn. Bạn cũng có thể có:
- hoang tưởng
- ảo giác
- rối loạn suy nghĩ
- rối loạn cảm xúc
Giai Đoạn 5: Tỉnh Trong 96 Giờ Hoặc Hơn
Sau 4 ngày, nhận thức của bạn về thực tế sẽ bị bóp méo nghiêm trọng. Bạn cũng sẽ cảm thấy thèm ngủ không thể chịu nổi.
Nếu bạn bỏ lỡ giấc ngủ nhiều đến mức không còn nhận định được thực tế, thì đó được gọi là rối loạn tâm thần thiếu ngủ.
Thông thường, rối loạn tâm thần thiếu ngủ sẽ biến mất khi bạn ngủ đủ giấc.
Mất Bao Lâu Để Phục Hồi
Bạn có thể phục hồi sau tình trạng thiếu ngủ bằng cách ngủ nhiều hơn.
Bạn có thể bắt đầu bằng việc đi ngủ sớm hơn là ngủ muộn. Bạn cũng nên dành ít nhất 7 đến 8 giờ nghỉ ngơi mỗi đêm. Điều này sẽ giúp cơ thể bạn trở lại đúng lịch trình.
Có thể mất vài ngày hoặc vài tuần để hồi phục sau cơn thiếu ngủ. Chỉ cần mất ngủ 1 tiếng thì cần 4 ngày mới khỏi bệnh.
Bạn càng thức lâu, thì càng mất nhiều thời gian để trở lại sinh hoạt bình thường.
Tham Khảo Một Số Cách Điều Trị
Phương pháp điều trị tốt nhất tùy thuộc vào lượng giấc ngủ mà bạn đã bỏ qua. Các lựa chọn có thể tham khảo bao gồm:
- Ngủ trưa. Nếu bạn chỉ mất ngủ vài giờ, ngủ trưa có thể làm giảm các triệu chứng của bạn. Tránh ngủ trưa hơn 30 phút, điều này có thể làm gián đoạn khả năng ngủ của bạn vào ban đêm.
- Thực hành thói quen ngủ lành mạnh là chìa khóa để ngăn ngừa và điều trị chứng thiếu ngủ.
- Thực phẩm chức năng hỗ trợ giấc ngủ.
- Thuốc ngủ kê đơn. Bạn cần được tư vấn và kê đơn bới bác sĩ.
- Liệu pháp ánh sáng. Nếu bạn bị mất ngủ nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề nghị liệu pháp ánh sáng. Phương pháp điều trị này được thiết kế để giúp thiết lập lại đồng hồ bên trong cơ thể bạn.
Ngoài ra hãy chú ý đến các thói quen sinh hoạt hằng ngày của bản thân: tập thể dục quá trễ, dùng nhiều thức uống có caffein cũng sẽ là nguyên nhân khiến bạn bị mất ngủ hoặc khó ngủ vào buổi tối đấy.
Nguồn tham khảo: healthline